انتشار جلد پنجم و آخر از دايرهالمعارف قرآن (لايدن)، ویراسته ى جین دمن مک اولیف
انتشار جلد پنجم و آخر از دايرهالمعارف قرآن (لايدن)
Encyclopadia of the Qur’an, edited by Jane Dammen McAuliffe, vol. 5: Si-Z,
دايرهالمعارف قرآن, ويراستة جين دَمِن مکاوليف, جلد پنجم, لايدن, انتشارات بريل, 2005. xxiii+576 ص. شابک: 9004123563.
نخستين جلد دايرهالمعارف قرآن در سال 2001 و پس از آن به ترتيب هرسال مجلدات بعدي تا پايان سال 2005 ميلادي در حجمي قريب به 2800 صفحه انتشار يافت. ظاهراً ــ چنانکه مسئولات انتشارات بريل در لايدن (هلند) وعده دادهاند ــ قرار است نمايهاي مشروح از تمامي مطالب اين 5 جلد در سال ميلادي 2006 انتشار يابد. سرويراستار اين اثر خانم جين دَمن مکاوليف, استاد مطالعات اسلامي در دانشگاه جُرج واشينگتن (آمريکا) است که چهار تن از قرآنپژوهان معروف جهان (به عنوان شوراي علمي) و 7 تن ديگر (در نقش مشاوران اصلي), وي را کمک دادهاند.
در اين اثر, که نخستين دانشنامة کامل قرآن به زبان انگليسي بهشمار ميآيد, بيش از دويست تن از محققان مختلف اسلامشناسي (از جمله برخي از اساتيد مسلمان از کشورهاي اسلامي) قريب به 700 مقاله کوتاه و بلند در حوزههاي مختلف مرتبط با قرآن تأليف کردهاند. نکتة اصلي در اين ميان آن است که تقريباً تمام اين مقالات براي خوانندة غربي و آشنا با ادبيات قرآنپژوهي در غرب نوشته شده است؛ بنابراين برخي از مقالات آن که گزارشي کوتاه از پارهای اعلام يا مفاهيم قرآني را به دست ميدهند, براي ما مسلمانان, بهجز ارائة شيوة صحيح مقالهنويسي در دائرهالمعارف, اطلاع مفيدي دربر ندارد.
از مهمترين مقالات درج شده در جلد پنجم و آخر اين دايره المعارف, ميتوان به عناوين زير اشاره کرد:
«قرآن و سيرة نبوي», نوشتة ويم رِيوِن (Wim Raven), ص 29ـ51؛
«قرآن و تصوف», نوشتة الگزاندر نيش (Alexander Knish), ص 137ـ159؛
«نقد متني قرآن», نوشتة جيمز بلامي(James Bellamy), ص 237ـ252؛
«قرآن و دانش کلام», نوشتة تيلمان ناگل (Tilman Nagel), ص 256ـ275؛
«ابزارهاي مطالعة علمي قرآن», نوشتة اَندرو ريپين (Andrew Rippin), ص 294ـ300؛
«تورات از منظر قرآن», نوشتة کَميلا اَدَنگ (Camilla Adang), ص 300ـ311؛
«ترجمة قرآن», نوشتة هارتموت بوبتسين (Hartmut Bobzin), ص 340ـ358؛
«وحدت و يکپارچگي قرآن», نوشتة مستنصِر مير (Mustansir Mir), ص 405ـ406؛
«حجاب در قرآن», نوشتة مُني صِدّيقي (Mona Siddiqui), 412ـ416؛
«امر به معروف و نهي از منکر در قرآن», نوشتة مايکِل کوک (Michael Cook), ص 436ـ443؛
«آيه و آيات قرآن», نوشتة آنگليکا نويوِرت (Angelika Neuwirth), ص 419ـ429.
نقل مطالب تنها با ذکر مأخذ مجاز است.