پويايي و نقل در منابع متني دين اسلام: جشن‌نامه‌اي به افتخار هارالد موتسکي

 

 

 

 

The Transmission and Dynamics of the Textual Sources of Islam: Essays in Honour of Harald Motzki, edited by Nicolet Boekhoff-van der Voort, Kees Versteegh and Joas Wagemakers, Leiden: E.J. Brill, 2011.

پويايي و نقل در منابع متني دين اسلام: جشن‌نامه‌اي به افتخار هارالد موتسکي، عنوان کتابي است که به مناسبت هفتاد و پنجمين سال تولد وي و به همت همکاران و برخي شاگردان وي از سوي انتشارات بريل انتشار يافته است. فرد ليمهاوس، گِرِگور شوئلر، کيس ورستيخ، کلود ژيليو، ماهر جَرّار، ماريبل فيِرو، مايکِل لِکِر، اُري رُبين، هِربِرت بِرگ، کارمِن بِکِر، عبدالقادر طيوب از جمله کساني‌اند که در اين مجموعه مقاله نوشته‌اند. از آنجا که اغلب مقالات اين مجموعه به حوزه‌ي مطالعات قرآني، حديث، سيره و تفسير مربوط مي‌شود فهرستي از عناوين مقالات و مؤلفان آنها را در زير مي‌آورم:

 

CONTENTS

List of Tables and Figures ............................................. xi

List of Contributors ...................................................... xiii

Introduction .................................................................... 1

Bibliography Harald Motzki ……..................................... 13

 

PART 1: PRODUCTION

The Kitāb al-maghāzī of ʿAbd al-Razzāq b. Hammām al-Ṣanʿānī: Searching for earlier source-material ..................... 27    Nicolet Boekhoff-van der Voort

Neue Erkenntnisse zu Mūsā b. ʿUqbas Kitāb al-māghāzī ........... 49    Gregor Schoeler

Local and global in Ḥadīth literature: The case of al-Andalus ... 63   Maribel Fierro

A peculiar manuscript of the Qurʾān in the Groningen University library .... 91  Fred Leemhuis

The “collections” of the Meccan Arabic lectionary ................... 105   Claude Gilliot

 

PART 2: TRANSMISSION

Prospects and limits in the study of the historical Muḥammad…. 137    Andreas Görke

The conquest of Damascus according to the oldest datable  sources ... 153Jens Scheiner

The assassination of the Jewish merchant Ibn Sunayna according to an authentic family account……...181              Michael Lecker

Ibn Abī Yaḥyā: A controversial Medinan Akhbārī of the 2nd/8th century... 197  Maher Jarrar

Jean de Roquetaillade prophecies among the Muslim minorities of medieval and early-modern Christian Spain: An Islamic version of the Vademecum in Tribulatione ..... 229   Gerard Wiegers

 

PART 3: INTERPRETATION

“A day when heaven shall bring a manifest smoke” (Q. 44: 10–11): A comparative study of the Qurʾānic and post-Qurʾānic image of the Muslim Prophet ....... 251     Uri Rubin

The name of the ant and the call to holy war: Al-Ḍaḥḥāk b. Muzāḥim’s commentary on the Qurʾān …….... 279   Kees Versteegh

An inquiry into ignorance: A Jihādī-Salafī debate on jahl as an obstacle to takfīr..... 301  Joas Wagemakers

Elijah Muhammad’s Redeployment of Muḥammad: Racialist and Prophetic Interpretations of the Qurʾān ............................ 329   Herbert Berg

 

PART 4: RECEPTION

Human rights in modern Islamic discourse ................................. 357  Abdulkader Tayob

Politicising al-jarḥ wa-l-taʿdīl: Rabīʿ b. Hādī al-Madkhalī and the transnational battle for religious authority ........................ 375                    Roel Meijer

“Melting the heart”: Muslim youth in the Netherlands and the Qurʾān .... 401  Martijn de Koning

Following the Salafī manhaj in computer-mediated environments: Linking everyday life to the Qurʾān and the Sunna   ... 421 Carmen Becker

“The majority of the dwellers of hell-fire are women”: A short analysis of a much discussed ḥadīth.................... 443    Ulrike Mitter

Index ................................ 475

 

سيره‌پژوهي در غرب: گزيده‌ي متون و منابع

 

 

 سيره‌پژوهي در غرب:

گزيده‌ي متون و منابع

 

 

سیره پژوهی در غرب

 

 

سيره پژوهي در غرب: گزيده‌ي متون و منابع،

تدوين و ويرايش از مرتضي کريمينيا،

تهران، مجمع تقريب مذاهب اسلامي، 1386. 920ص.

 

بخشي از مقدمه‌ي سرويراستار:

 مجموعه‌ي حاضر گزيده‌اي از نمونه مقالات مهم از گرايش‌ها و حوزه‌هاي مختلف سيره‌پژوهي، حديث‌پژوهي و شناخت تاريخ صدر اسلام در ميان غربيان است. بيشتر اين آثار در دهه‌هاي آخر قرن بيستم و برخي در آغاز قرن بيست و يکم انتشار يافته‌اند. با‌آنکه نمي‌توان اين مجموعه را آينه‌ي تمام نماي سيره‌پژوهي در غرب دانست، اما بي‌شک برخي از مهم‌ترين مسئله‌ها، روش‌ها و نظريه‌هاي محققان غربي از سه گرايش مختلف را در اين ميان مي‌توان يافت.

ترديدي نيست که انتشار اين مجموعه هيچ مخاطب عامي را در نظر ندارد. هدف اصلي از انتشار اصل مقالات و چکيده يا ترجمه‌ي فارسي آن‌ها، آشنايي و استفاده‌ي علمي محققان حوزه و دانشگاه با برخي  (و نه تمام) آثار اسلام‌شناسان غربي در حوزه‌ي سيره‌ي نبوي است تا هم از مزاياي علمي آن بهره‌مند گردند و هم با درنهادن نقدها و سنجه‌هاي خود، فضاي علمي و گفتگوي داخل و خارج را رونق دهند. هم از اين‌رو، انتشار اين مطالعات و پژوهش‌ها به منزله‌ي صحه گذاردن بر تمامي محتواي آن‌ها نيست.

 

فهرستي از عناوين و موضوعات مقالات در اين مجموعه به قرار زير است:

1.      <مقدمه: سيري اجمالي در سيره‌نگاري پيامبر اسلام در غرب>، نوشته‌ي مرتضي کريمي‌نيا

2.      <گرايش‌ها و روش‌ها در مطالعات سيره>، نوشته‌ي اُري رُبين، ترجمه و تلخيص محمدکاظم رحمتي

R.B. Serjeant, Sunnah Jāmi‘ah: Pacts with the Yathrib Jews, and the Tahrīm of Yathrib: Analysis and Translation of the Documents Comprised in the So-Called “Constitution of Medina”> in Bulletin of the School of Oriental and African Studies 41 (1978) pp. 1-42. (43)

 

3.      <پيامبر اسلام: کتاب مقدس و پيام او بر اساس دفاعيات عربي و سرياني مسيحي، در قرن اول زمامداري عباسيان>، نوشته‌ي سيدني گريفيث، ترجمه‌ي وحيد صفري

Sidney H. Griffith, ammad: his Scripture and Message According to the Christian Apologies in Arabic and Syriac from the First Abbasid Century>, in The Life of Muammad, ed. Uri Rubin, Aldershot: Ashgate, 1999, pp. 345-392. (48)

 

4.      <نكاتي درباره‌ي قانون‌نامه‌هاي مدينه>، نوشته‌ي آر. بي. سرجينت، ترجمه و تلخيص محمدکاظم رحمتي

Uri Rubin, ammad and the Islamic Sources>, in The Life of Muammad, ed. Uri Rubin, Aldershot: Ashgate, 1999, pp. xiii-xlvi. (34)

 

5.      <اعتقاد به خداي برتر در عربستان پيش از اسلام>، نوشته‌ي ويليام مونتگمري وات، ترجمه و تلخيص سعيد زعفراني‌زاده

W. Montgomery Watt, Mecca>, in Journal of Semitic Studies 16 (1971) pp. 35-40. (6)

 

6.      <ناپديد شدن و كشف دوباره‌ي زمزم و چاه كعبه>، نوشته‌ي جرالد آر. هاوتينگ، ترجمه و تلخيص سيد مهدي مصطفوي

G.R. Hawting, , in Bulletin of the School of Oriental and African Studies 43i (1980) pp. 44-54. (11)

 

7.      <آيا پيش از هجرت قريش با انصار عهد و پيمان بسته بودند؟>، نوشته‌ي مايكل لِكر، ترجمه و تلخيص از دکتر ابوالفضل حري

Michael Lecker, , in The Biography of Muammad: The Issue of the Sources, ed. Harald Motzki, Leiden: E.J. Brill, 2000, pp. 157-169. (13)

 

8.      <مواضع رودروي قانون‌گذاران: خليفه و سنت پيامبر: عمر و سنت محمد>، نوشته‌ي آوراهام حكيم، ترجمه و تلخيص از دکتر ابوالفضل حري

Avraham Hakim, Sunnat ‘Umar and Sunnat Muammad>, in Method and Theory in the Study of Islamic Origins, ed. Herbert Berg, Leiden: E.J. Brill. 2003, pp. 159-177. (19)

 

9.      <تاريخ‌گذاري تفسير منسوب به ابن‌عباس: چند نکته‌ي تکميلي>، نوشته‌ي هارالد موتسکي، ترجمه‌ي مرتضي کريمي‌نيا

Harald Motzki, Tafsīr Ibn ‘Abbas: some Additional Remarks>, in Jerusalem Studies in Arabic and Islam 32 (2006) pp. 147-163. (17)

 

10.<تاريخ و سنّت مقدس: زندگينامه دشوار محمد>، نوشته‌ي ژاکلين شابي، ترجمه، تلخيص و نقد از دکتر ابوالفضل خوش‌منش

Jacqueline Chabbi, é: la biographie impossible de Mahomet>, in Arabica 43i (1996) pp. 189-205. (17)

 

11.<مخبران يهودي و مسيحي محمد: بازخواني موضوع بررسي شده توسط آلويز اشپرنگر و تئودور نُلدکه>، نوشته‌ي کلود ژيليو، ترجمه، تلخيص و نقد از دکتر ابوالفضل خوش‌منش

Claude Gilliot, <Les “informateurs” juifs et chrétiens de Muḥammad. Reprise d’un problème traité par Aloys Sprenger et Theodor Nöldeke>, in Jerusalem Studies in Arabic and Islam 22 (1998) pp. 84-126. (43)

 

12.<روايت تاريخي حديبية؛ پژوهشي درباره‌ي گزارش عروة بن زبير> نوشته‌ي اندرياس گُرکِه، ترجمه و تلخيص سيدعلي آقايي

Andreas Görke, al-Ḥudaybīya: A Study of ‘Urwa b. Zubayr’s Account>, in Method and Theory in the Study of Islamic Origins, ed. Herbert Berg, Leiden: E.J. Brill. 2003, pp. 240-271. (32)

 

13.<بازسازي نخستين متون سيره: <هجرت> در اخبار عروة بن زبير>، نوشته‌ي اندرياس گُرکِه و گِرِگور شوئلر، ترجمه و تلخيص فرهنگ مهروش

Andreas Görke and Gregor Schoeler, sīra Texts: the Hijra of the Corpus of ‘Urwa b. Zubayr> in Der Islam 82 (2005) pp. 209-220. (12)

 

14.<جامعه‌ي نخستين اسلامي: درآمدي به اصطلاح‌شناسي حديثي خوتير ينبُل>، نوشته‌ي خوتير ينبُل، ترجمه و تلخيص سيدعلي آقايي

Gautier A. Juynboll, Isnāds> in Le muséon: revue d’études orientales 107i-ii (1994) pp. 151-194. (44)

 

15.<جست وجوي محمّدِ تاريخي>، نوشته‌ي فرانسيس ادوارد پيترز، ترجمه و تلخيص سيده زهرا مبلغ

F.E. Peters, ammad> in International Journal of Middle East Studies 23iii (1991) pp. 291-315. (25)

 

16.<جمع و تدوين قرآن: بازنگري ديدگاه‌هاي غربي در پرتو تحولات جديد روش‌شناختي>،نوشته‌ي هارالد موتسکي، ترجمه‌ي مرتضي کريمي‌نيا

Harald Motzki, , Der Islam 78 (2001) pp. 1-31. (31)

 

17.<تاريخ‌گذاري روايات آخرالزمان>، نوشته‌ي مايکل کوک، ترجمه‌ي مرتضي کريمي‌نيا

Michael Cook, , [Reprinted] in Hadīth: Origins and Developments, ed. Harald Motzki, Aldershot: Ashgate, 2004, pp. 217-241. (25)

 

18.<مقتل ابن‌أبي‌الحقيق بر اساس اصالت و اعتبار برخي گزارش‌هاي مغازي>، نوشته‌ي هارالد موتسکي، ترجمه و تلخيص فروغ پارسا

Harald Motzki, Maghāzī-Reports>, in The Biography of Muammad: The Issue of the Sources, ed. Harald Motzki, Leiden: E.J. Brill, 2000, pp.170-239. (70)

 

19.<سيرة اهل الكساء: نخستين منابع شيعي درباره‌ي زندگي‏نامه‌ي پيامبر>، نوشته‌ي ماهر جرّار، ترجمه و تلخيص محمدحسن محمدي مظفر

Maher Jarrar, <“Sīrat Ahl al-Kisā’”: Early Shī‘ī Sources on the Biography of the Prophet>, in The Biography of Muammad: The Issue of the Sources, ed. Harald Motzki, Leiden: E.J. Brill, 2000, pp. 98-153. (56)

 

20.<درآمدي بر صلحنامه‌هاي اسلامي در زمان فتوحات>، نوشته‌ي وداد قاضي، ترجمه و تلخيص اسماعيل باغستاني

Wadad Kadi, <مدخل الي دراسة عهود الصلح زمن الفتح>,الإجتهاد, 1 (1988) pp. 47-113. (67)