بررسى روايات جمع قرآن‏ در زمان عثمان: (ترجمة بخشي از کتاب تاريخ قرآن نلدکه)، بخش دوم

 بررسى روايات جمع قرآن‏ در زمان عثمان

(ترجمة بخشي از کتاب تاريخ قرآن نلدکه)

بخش دوم

 

تأليف: تئودور نُلدکه‏، فريدريش شوالي

ترجمة: مرتضى کريمى‏نيا

 

با مرور اين جدول درمى‏يابيم که ترتيب رسمى قرآن با ترتيب آيده‏آل (و دقيق آن برحسب حجم سوره‏ها) بسيار متفاوتند. فقط شش سوره در جاى خود قرار گرفته‏اند: آل‏عمران (3)؛ يوسف (12)؛ انبياء (21)؛ ذاريات (51)؛ عبس (80) و انشقاق (84). اين امر آدمى را به تعجب و پرسش وامى‏دارد که با آنکه اجراى کامل و دقيق اين قاعده ممکن بوده، به‏راستى چرا نظام دقيق سوره‏ها بر اساس حجم يا طولشان به‏طور کامل رعايت نشده است؟
 

ادامه نوشته

بررسى روايات جمع قرآن‏ در زمان عثمان: (ترجمة بخشي از کتاب تاريخ قرآن نلدکه)

  

 

بررسى روايات جمع قرآن‏ در زمان عثمان

(ترجمة بخشي از کتاب تاريخ قرآن نلدکه)

بخش نخست

 

تأليف: تئودور نُلدکه‏، فريدريش شوالي

ترجمة: مرتضى کريمى‏نيا

 

چکيده:
مقالة حاضر ترجمة بخشي از جلد دوم کتاب تاريخ قرآن (اثر مشترک تئودور نولدکه و فريدريش شوالي) است که به موضوع روايت جمع دوم قرآن معروف به توحيد مصاحف در عصر عثمان مي‌پردازد. نويسنده که در بخش ديگري از نوشتة خود روايات جمع و تدوين نخست در زمان ابوبکر را بررسي کرده و آنها را از نظر تاريخي نپذيرفته است، در اينجا نيز به نقل و نقد روايت متداول و نيز اشاره به روايات غيرمشهور در باب جمع عثمان مي‌پردازد و جزئيات بسياري از اين روايات را با هم مقايسه مي‌کند. در قسمت پاياني، مؤلف به بررسي ترتيب سوره‌ها در مصحف عثماني و مقايسة رابطة طول سوره با جايگاه کنوني آن در قرآن مي‌پردازد.

مترجم در مقدمه به بررسي ديدگاه نلدکه پرداخته و ديدگاههاي مخالف او نيز اشاره کرده است.

واژگان کليدي: جمع قرآن، عثمان، توحيد مصاحف، ترتيب سوره‌ها

 

 

 

مقدمة مترجم‏

يکى از معروف‏ترين و مهم‏ترين آثار قرآن‏پژوهى غرب در دو سدة اخير تاريخ قرآن است. اين کتاب نخست در قالب پايان‏نامه‏اى به زبان لاتين به قلم تئودور نلدکه (1856) به رشتة تحرير درآمد، اندکى بعد تحرير آلمانى آن در مسابقة آکادمى علوم فرانسه شرکت داده و برندة مسابقه شد و سپس در 1860 در گوتينگن (آلمان) انتشار يافت.[1]

 

ادامه نوشته

جمع و تدوين قرآن: بازنگري ديدگاه‌هاي غربي در پرتو تحولات جديد روش‌شناختي

 

 

 

جمع و تدوين قرآن:

بازنگري ديدگاه‌هاي غربي در پرتو تحولات جديد روش‌شناختي*

 نوشته: هارالد موتسکي

ترجمه: مرتضي کريمي‌نيا

انتشار يافته در مجله‌يهفت آسمان، شماره‌ي 32، زمستان 1385.

 

مقدمه‌ي مترجم:

 

 

 

هارالد موتسکي (Harald Motzki) متولد سال 1947 در هلند و استاد مطالعات اسلامي در دانشگاه نايمخِن (Nijmegen) در همان کشور است. وي امروزه مهم‌ترين و پرکارترين اسلام‌شناس غربي در زمينه‌ي سيره و حديث نبوي به‌شمار مي‌آيد. بيشترين شهرت و تخصص موتسکي مطالعات حديثي و سيره‌ي نبوي است، اما از وي کتاب‌ها و مقالاتي در زمينه‌ي تاريخ قرآن و تاريخ فقه نيز به سه زبان انگليسي، آلماني، و هلندي انتشار يافته است. وي همچنين مؤلف چند مقاله‌ي عمومي چون "إحصان و تحصّن"، "عدّه"، "مصحف"، "ناموس"، "نکاح و طلاق" در دائرةالمعارف قرآن (ويراسته‌ي جين دمن مک‌اوليف، لايدن، بريل، 2001ـ2005) است. از جمله آثار اخير وي، مي‌توان به سه کتاب مهمش در زمينه‌ي تاريخ روايات فقهي اهل سنت، حديث پژوهي در غرب و مجموعه مقالات سيره‌ي نبوي اشاره کرد.

---

*ـ اين مقاله ترجمه‌اي است از:

Harald Motzki, “The Collection of the Qur’ān: A Reconsideration of Western Views in Light of Recent Methodological Developments”, Der Islam, 78 (2001) pp. 1-31. 

ادامه نوشته