علمي بودن پژوهش (گفتوگو با مرتضي کريمينيا و دکتر مهرداد عباسي)
علمي بودن پژوهش
گفت وگو با مرتضي کريمينيا و دکتر مهرداد عباسي
خردنامه همشهري شماره 21، آذر 1386، ص 44ـ48
توضيح: متن حاضر گفتگوي 5 سال پيش با مجلهي خردنامهي همشهري است که با اندک اشکالات املايي در اينجا ميآورم و سياق محاوره را در آن نميزدايم.
خردنامه: لطفا در ابتدا تلقي خود را از مفهوم پژوهش قرآني يا مطالعات قرآن بيان کنيد. به عبارتي از نظر شما پژوهش قرآني بايد چه شرايط و ويژگيهايي داشته باشد تا شايستگي اطلاق اين عنوان را داشته باشد.
کريمينيا: مطالعات قرآني همچون مطالعات انجيلي يا مطالعات ادبي ميتواند به عنوان يک Discipline يعني رشته علمي دانشگاهي مطرح شود و ميتواند آنچنان که غالبا در کشور ما رايج است، موضوع يک برنامه و پروسه ترويج و گسترش معارف قرآني باشد. ظاهرا به قرآن ميتوان از 2 منظر نگاه کرد و آن را مورد مطالعه قرار داد. يکي نگاه به قرآن به مثابه متن يا پديده يا امري خارجي براي تحقيق و شناسايي از جهات مختلف درباره ماهيت، فهم، پيدايش، تغييرات ظاهري و متني و همه موضوعات مرتبط با تاريخ اين کتاب که کمابيش در گذشته به شکلهاي مختلفي وجود داشته است. در دورههاي گذشته در قالب کتاب المصاحفها و در دورههاي جديد با عنوان تاريخ القرآن يا طبقات المفسرين و نظاير آن اين معنا از مطالعات قرآني قابليت آن را دارد که به رشتهاي دانشگاهي بدل شود. البته هر کشوري اقتضائات خودش را دارد، فضاي شيعي، فضاي سني و گاه فضاي غير اسلامي تأثيراتي بر اين رشته خواهد داشت. نگاه دوم آن است که ما به قرآن به مثابه امري براي ترويج دين، ترويج معارف ديني و قرآني بنگريم و همين نگاه را به دانشگاه منتقل کنيم و در قالبهاي آکادميک و چهارچوبهايي که مختص رشتههاي دانشگاهي است، بگنجانيم.